Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus linifolius & Prunus brigantina

fotò
fotò
Jaisso(-di-fueio-de-lin)

Lathyrus linifolius

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse à feuilles de lin.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, raro au couchant, trachis dins li blachiero, faio, sapino e pinedo de pin-gavot. Li fueio an de 2 à 4 paréu de fueioun e soun acabado pèr un bènc. La cambo es alado e la souco tuberisado. Li flour formon uno grapo de 2 à 6 flour, roso-vióuleto e pièi bluio. Li dóusso, de 3 à 5 cm, soun negro un cop maduro e caupon de 4 à 14 grano.

Usanço :
Èi couneigudo desempièi l'age-mejan pèr coupa la fam (2 flour).

Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo - Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropo-Cèntre
Ref. sc. : Lathyrus linifolius (Reichard) Bässler, 1971

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Lathyrus linifolius & Prunus brigantina

RR
ges
R
ges
R
R
CC
C

Coumpara Jaisso(-di-fueio-de-lin) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò